Rouw bij vermissing van een dierbare

Bij een vermissing is er vaak sprake van veel onduidelijkheid. Voor de achterblijvers brengt dit onzekerheden met zich mee en kan dit een grote impact hebben op hun dagelijkse leven en mentale gezondheid. Want hoe ga je om met rouw als er nog zoveel onzekerheid heerst en je geen afscheid hebt kunnen nemen? Zolang er niets is opgelost, blijft het een open einde met veel onbeantwoorde vragen. De emotionele gevolgen zijn dan ook groot voor naasten van (langdurig) vermiste personen.

Je hoeft er echter niet alleen voor te staan. Er zijn speciale organisaties en mensen die je kunnen helpen omgaan met het gemis en je stap voor stap ondersteunen. In dit artikel vind je 6 tips die wellicht een beetje troost en houvast kunnen bieden.

Rouw bij vermissing: 6 tips

1. De juiste hulp vinden

Iedereen rouwt op zijn eigen manier. Daarom verschilt ook de behoefte aan steun van persoon tot persoon. Rouw na een vermissing voelt vaak anders dan rouw na een overlijden. Het gemis is er, maar het lot van je dierbare is nog onzeker. Dat maakt het moeilijk om écht afscheid te nemen. Niet iedere vorm van rouwtherapie sluit daarom goed aan bij deze situatie. Het kan helpen om op zoek te gaan naar hulp die speciaal gericht is op rouw bij vermissing, zodat er ruimte is voor zowel hoop als verdriet.

Lotgenotengroep

Doordat je met allerlei vragen en emoties rondloopt kan het fijn zijn om erkenning te vinden bij anderen. Gelukkig bestaan er genoeg lotgenotengroepen in Nederland. Hier zoeken mensen elkaar op, omdat zij graag met anderen willen praten die hetzelfde meemaken.

Professionele hulp bij rouw

De kans op een langdurige rouwstoornis bij achterblijvers van een vermiste persoon kan ongeveer vijf keer (!) zo groot zijn als bij een overlijden. Als de mogelijkheid bestaat dat je dierbare nog in leven is, maakt dit het rouwen alleen maar complexer. Heb je het gevoel dat je niet zo goed weet hoe je hier mee om moet gaan? Dan kun je overwegen om de hulp inschakelen van een professional op het gebied van rouwbegeleiding. 

Tip: achterblijvers en andere betrokkenen kunnen sinds 2014 terecht bij Slachtofferhulp Nederland. Dit is een centraal punt in Nederland waar je na melding bij de politie terecht kunt voor informatie, tips, emotionele, praktische en juridische hulp.

2. Mindfulness

We schreven eerder over mindfulness bij rouw en de positieve werking hiervan. Ook bij rouw bij vermissing kan mindfulness toegepast worden. Je leven leiden terwijl je in onzekerheid zit, vraagt enorm veel van je veerkracht en je vermogen om te accepteren wat je niet kunt veranderen. Met mindfulness leer je je aandacht naar het hier en nu te brengen. Door oefeningen zoals meditatie en rustige ademhalingstechnieken kun je stap voor stap leren omgaan met pijnlijke gedachten en gevoelens. Het biedt geen oplossing voor het gemis, maar kan wel wat rust en ruimte geven in een onzekere tijd.

3. Verlies jezelf niet

Het kan gebeuren dat je in alle zorgen en emoties jezelf een beetje kwijtraakt. Juist dan kan het helpen om weer kleine dingen op te pakken die je vroeger plezier gaven. Misschien is dat een hobby, sporten of gewoon een wandeling maken. Vind je troost in het herdenken van je dierbare? Blijf dat vooral doen, het kan juist houvast geven. En heb je behoefte aan afleiding? Zoek dan gezelschap op, bel een vriend(in) of plan iets waar je even in op kunt gaan. Het belangrijkste is dat je jezelf niet helemaal verliest in het verdriet, maar ruimte houdt voor dingen die je energie geven.

4. Omarm je gevoelens

Als je een dierbare mist, merk je misschien dat je vaak blijft piekeren. Je zoekt naar antwoorden, want zolang je die niet hebt, voelt het alsof je niet verder kunt. Toch kan dat eindeloze denken soms ook een manier zijn om de echte emoties nog even op afstand te houden. Want zodra je de situatie echt onder ogen ziet, komen er gevoelens los die pijnlijk kunnen zijn. Het is juist belangrijk om ruimte te geven aan wat je voelt, hoe moeilijk dat ook is. Je emoties erkennen betekent niet dat je opgeeft, maar dat je eerlijk bent naar jezelf. Schrijven kan hier een fijne manier voor zijn. Door je gedachten en gevoelens op papier te zetten, krijg je vaak meer helderheid en kun je stapsgewijs begrijpen wat er in je omgaat. Bovendien kan het opluchten om alles even van je af te schrijven.

5. Praten lucht op

Is schrijven niet je sterkste kant of niks voor jou? Probeer dan eens met iemand te praten over je gevoelens. Praten over het gemis en de persoon die wordt vermist kan helpen bij het rouwproces. Je kunt in gesprek gaan met vrienden, familie of, zoals we eerder al benoemden, in contact komen met lotgenoten. Voel je je hier niet zo prettig bij, dan kun je ook anoniem je verhaal kwijt aan een luisterexpert van de Luisterlijn. Zij zijn het hele jaar door dag en nacht anoniem en vrijblijvend bereikbaar via de telefoon of online chat. Dit kan heel fijn zijn wanneer je even niet zo goed weet wat je met het verdriet moet of wanneer je behoefte hebt om over het gemis te praten.

6. Herdenkingsbijeenkomst organiseren

Bij vermissing halen achterblijvers vaak kracht uit het herdenken van hun dierbare. Dit moet je niet zien als een afsluiting, maar meer als een manier om met het gemis om te gaan. Organiseer bijvoorbeeld een herdenkingsbijeenkomst op een plek waar de vermiste persoon vaak kwam of op een bijzondere locatie die bij hem of haar past. Het is voor nabestaanden belangrijk dat de vermiste persoon niet vergeten wordt. Daarom zijn er ook speciale dagen in het leven geroepen waarop wordt stilgestaan bij vermiste personen, namelijk:

• De Internationale Dag van de Vermiste Kinderen op 25 mei; op 25 mei 1979 verdween het Amerikaanse jongetje Etan Patz op 6-jarige leeftijd. Naar aanleiding van de vermissing van Etan werd de 25e van mei 1983 uitgeroepen tot ‘the International Missing Children’s Day’.
• De Nationale Dag van de Vermisten op de eerste vrijdag van juni; op deze dag wordt stilgestaan bij het gemis van langdurig vermiste personen en wordt aandacht gevraagd voor de impact en problematiek van achterblijvers.
• De Internationale Dag van de Vermisten op 30 augustus; op deze dag worden de mensen herdacht die zijn ontvoerd, tegen hun wil worden vastgehouden, maar ook de mensen die worden vermist door oorlog, conflicten of rampen. Ook op deze dag is het gezamenlijke doel om de aandacht voor vermissing onder het publiek, nationale en internationale organisaties, overheden en militairen te vergroten.