Terug naar huis...

Blauwhoflaan 35 te Joure. Het huisnummer is nog meer door de zon aangetast dan twintig jaar geleden. Dat is niet gek. De coniferen zijn al zeker decennia geleden verdwenen door toedoen van de nieuwe bewoners. De nieuwe bewoner - kun je dat nog zeggen na twintig jaar? - heeft een oprit aangelegd. Deze grenst aan de oprit van de buurvrouw van beppe. Beppe, zoals ik mijn oma in het Fries noem. Diezelfde buurvrouw woont er nog, maar ze is niet thuis, als we aan haar achterdeur morrelen.

Groot worden

Dat morrelen aan die achterdeur deed ik al sinds ik kon lopen. De tegels op haar oprit zijn nog zo ruw als toen... Toen ik mijn kleine, grote teen er eens aan open raspte. Met mijn ogen toegeknepen is het daar onveranderd gebleven. Alleen m'n perspectief is gegroeid. Ik ben groot geworden. Met trots kon ik dat 20, 21, 22 jaar geleden ook al constateren als ik me met beppe vergeleek, want zij kromp en ik groeide. Toen ik haar lengte voorbij gestegen was, zo herinner ik me nu weer, legde ik mijn hand wel eens zacht verend op haar watergolfpermanent. Dat voelde komisch.

Net als 'beppe'

Mijn moeder - haar jongste, springerige, lieve en kinderlijke dochter - leeft al zeven jaar niet meer. Ik moest denken aan mijn tante nu, mijn moeders oudste zus. Zij is zoals haar moeder: mijn moeder was ook als haar moeder en zou dus ook als haar moeder zijn geweest als zij beppe zou zijn geworden. Beppe merkte - dus net als tante Grietje - altijd op als ik nieuwe schoenen had, een nieuw t-shirtje of wat dan ook. In beppe's laatste levensjaar droeg ik een beugel. Zo'n buitenboordding dat over m'n kruin een net had en ik droeg een soort riem in m'n nek. Dit vond ze heel sneu voor mij. Dat was het ook. Maar het heeft me uiteindelijk goed gedaan, gelukkig.

Eerste grote verlies

Tja, wie is beppe? Ze was mijn kleine, grote liefde en mijn eerste grote verlies. Diepe, diepe rouw ervoer ik door haar sterven. Ik was twaalf jaar oud en ik moest ook nog naar die nare middelbare school waardoor echt alles veranderde in mijn leventje.

De eindeloze tijd

De tijd dat ik nog in dat huis kwam, waarin zij opmerkte wat er anders of nieuw aan mij was, in die vanzelfsprekende tijd bestond de tijd nog niet; een zomer was een zomer en eindeloos als de winter. Het voorjaar kon soms al zomer heten en dan wilde ik al een korte broek aan - men vond dat dan vaak wat te vroeg. Het najaar was al winter, want de zomer was voorbij en school diende zich weer aan.

De eindige tijd

Tijd kreeg betekenis vanaf 1996. De tijd werd eindig. Van die eindigheid ben ik me nu twintig jaar lang bewust, en dat is zo lang als dat het kort is. Gelukkig heb ik vandaag nog eenmaal het schuurtje dat de tuin afscheidt ruw, nog zonder de witte laag die er weldra overheen gaat, mogen aanschouwen. Laat nu dat kalkwerk, dat de tijd in zich draagt, die muur ook maar veranderen. Ik weet als geen ander wat beppe zou zeggen wanneer ze heeft gezien dat ik vandaag, na twintig jaar, weer thuiskwam.

Dit is een foto van mijn beppe