Día de los Muertos, oftewel de Dag van de Doden, is één van de meest fascinerende en betekenisvolle feesten in de Mexicaanse cultuur. Het feest, dat plaatsvindt op 1 en 2 november, brengt mensen samen om hun overleden geliefden te herdenken en eren. Deze viering is niet alleen beperkt tot Mexico, maar heeft de aandacht getrokken van mensen over de hele wereld, mede dankzij de animatiefilm 'Coco', die de rijke tradities van Día de los Muertos prachtig weergeeft. In dit artikel delen we 10 interessante weetjes over de Dag van de Doden.
10 x Weetjes over de Dag van de Doden
1. Dag van de Doden is verspreid over twee dagen
Día de los Muertos begint in de nacht van 31 oktober op 1 november. Er wordt geloofd dat dan de zielen van de overleden kinderen terug komen op aarde. Dit noemen ze ook wel Día de los Angelitos, de dag van de kleine engelen. De geesten van alle overleden kinderen zijn 24 uur lang met hun families herenigd. Om middernacht van de volgende dag (2 november) is het de beurt aan de zielen van de volwassenen. Ook wel Día de los Difuntos genoemd. In de middag (om 12:00 uur) is het échte Día de los Muertos feest en worden alle overledene geëerd.
- 1 november 0:00 uur: Día de los Angelitos
- 2 november 0:00 uur: Día de los Difuntos
- 2 november 12:00 uur: Día de los Muertos
2. Een samensmelting van culturen
Día de los Muertos vindt zijn oorsprong in oude Mexicaanse tradities, die werden beïnvloed door zowel inheemse rituelen als de katholieke gebruiken die werden geïntroduceerd door Spaanse kolonisten. Onder andere de Azteken, Maya en Purépecha vereerden op vaste momenten in het jaar hun voorouders met rituelen en festiviteiten waarbij hun schedels werden opgesteld. De unieke samensmelting van culturen heeft geresulteerd in een kleurrijk en spiritueel feest dat de band tussen de levenden en de overledenen viert. De godin Mictecacihuatl, de 'The Lady of the Death' speelde een belangrijke rol in het leven van de Azteken en werd op een vergelijkbare manier herdacht en geëerd.
3. Altaren zijn heel belangrijk!
Altaren spelen een belangrijke rol tijdens Día de los Muertos. Families creëren speciale altaren, 'ofrendas' voor hun overleden dierbaren. Deze altaren zijn versierd met foto's van de overledenen, kaarsen, bloemen, suikerschedels, favoriet voedsel en drankjes van de overledenen, speelgoed voor kinderen en andere persoonlijke spullen. De ofrendas worden opgericht in woningen en op begraafplaatsen en zijn bedoeld om de overledenen terug te verwelkomen in het land der levenden. Het altaar wordt gezuiverd door de opstijgende rook van kopalwierook, gemaakt van boomhars.
Voorbeeld van een ofrenda met Pan de Muerto
4. Pan de Muerto
"Pan de Muerto" is een speciaal zoet brood dat tijdens Día de los Muertos wordt gegeten. Het heeft de vorm van een schedel of beenderen en wordt vaak versierd met suiker. De ronde of koepelvormige bovenkant van het brood moet een graf voorstellen. Het extra deeg waarmee de vorm van botten wordt gekneed, vertegenwoordigt de overledenen die uit een graf komen. Vaak zit er een gebakken traandruppel op het brood om de tranen van godin Chīmalmā voor de levenden weer te geven. De botten worden vaak in een cirkel gebakken om de cirkel van het leven te symboliseren.
5. Ook veel eten en drinken voor de levenden
Niet alleen voor de geesten wordt er veel eten en drinken opgediend, maar ook de families die de overledenen jaarlijks weer verwelkomen genieten van heuse maaltijden. Zo wordt tijdens de Dag van de Doden vaak 'pulque' gedronken, een zoete gistdrank op basis van agavesap, of atole, een dunne, warme pap van maïsmeel met ongeraffineerde rietsuiker, kaneel en vanille. Ook warme chocolademelk is een traditioneel drankje voor de feestdag. Naast Pan de Muerto en de kleurrijke suikerschedels zijn ook gerechten zoals tamales (zoete of hartige vulling in maïsblad of bananenblad), Mole Negro (een typisch Mexicaanse saus), Calabaza en Dulce (gekonfijte pompoen) en fruit (o.a. sinaasappels en bananen) typisch voor de feestdag. Tussen al het eten en drinken door wordt er gezellig gepraat, gedanst, gezongen en worden er spelletjes gespeeld.
6. Kleurrijke dodenmaskers en kleding
Tijdens de Dag van de Doden zie je veel mensen met dodenmaskers of gezichtsschilderingen in de stijl van schedels lopen, ook wel 'calacas' genoemd. Deze maskers vertegenwoordigen de overledenen en herinneren aan de vergankelijkheid van het leven. Daarnaast wordt er ook kleurrijke en traditionele Mexicaanse kleding gedragen. Het is ook gangbaar om schelpen of andere voorwerpen te dragen die veel geluid maken. Dit moet de feestvreugde helpen verhogen en naar verluid helpen om de overleden zielen te wekken.
7. Bloem van de Dood
Goudsbloemen worden vaak gebruikt tijdens Día de los Muertos. De bloem die in Mexico ook wel bekend staat als 'Flor de Muerto' (Bloem van de Dood), wordt beschouwd als het bloemsoort van de doden. De levendige kleuren en geur van de bloem zouden de overleden zielen naar hun ofrenda's moeten leiden. De bloemblaadjes worden als een looppad van het altaar tot het graf uitgestrooid, om de zielen na afloop terug te leiden naar hun rustplaats. De goudsbloem symboliseert de schoonheid en kwetsbaarheid van het leven.
8. Papel picado
Delicate papieren knipsels, bekend als 'papel picado', wat letterlijk vertaalt 'doorgeprikt papier' betekent, worden gebruikt om de altaren, straten en feestlocaties te decoreren. Deze papieren kunstwerken zijn vaak versierd met afbeeldingen van schedels en bloemen. Door tientallen lagen gekleurd, dun papier op elkaar te leggen en hier gaatjes in te prikken worden de prachtige ontwerpen gemaakt die staan voor de wind en de kwetsbaarheid van het leven.
Papel picado slingers
9. Internationaal Erfgoed
Wist je dat niet alleen monumenten en objecten onder cultureel erfgoed vallen? Volgens de United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO) vallen ook uitingen van cultuur en tradities onder cultureel erfgoed. Zo werd Día de los Muertos in 2008 door UNESCO erkend als een immaterieel cultureel erfgoed van de mensheid. Deze erkenning benadrukt de diepgaande culturele betekenis en de internationale relevantie van het feest.
10. De Dag van de Doden wordt ook buiten Mexico gevierd
Día de los Muertos wordt voornamelijk gevierd in Mexico. Het is één van de belangrijkste en meest opvallende feestdagen in de Mexicaanse cultuur. Maar ook in andere delen van Latijns-Amerika, de Verenigde Staten en de Filipijnen wordt de Dag van de Doden gevierd. In Californië, Texas en het zuidwesten, zijn er bijvoorbeeld jaarlijks diverse vieringen en evenementen gewijd aan Día de los Muertos. Van privé-herdenkingen in een besloten kring tot uitbundige festivals met kunsttentoonstellingen, ofrenda's, en traditionele muziek en dans.
Een prachtige film over de Dag van de Doden in Mexico
De Disney-Pixar film 'Coco' uit 2017 heeft wereldwijd aandacht gekregen. De film is doordrenkt van de rijke tradities van Día de los Muertos en illustreert op ontroerende wijze de diepgaande band tussen generaties en het belang van het herdenken van de voorouders. Coco heeft niet alleen kijkers vermaakt, maar ook geholpen om de betekenis en symboliek achter Día de los Muertos aan een wereldwijd publiek over te brengen. Wil je meer te weten komen over de Dag van de Doden en heb je de film Coco nog niet gezien? Bekijk dan hieronder alvast de trailer!
Bron: National Geographic
.jpeg)
Reacties (1)