Op 2 november is het Allerzielen (oftewel het feest van alle zielen). Het is een gedenkdag uit de westerse rooms-katholieke traditie. Vele begraafplaatsen en kerkhoven in Nederland organiseren op deze dag ook een Lichtjesavond zodat je een kaarsje kunt aansteken ter nagedachtenis aan een overleden dierbare. Er zijn echter genoeg mensen die niet weten wat deze dag precies inhoudt en wat het verschil is met Allerheiligen. Maar daar zijn wij weer voor! Wij vertellen je meer over Allerzielen en Lichtjesavond.
Wat gebeurt er op deze dag?
Op de dag van Allerzielen staat men stil bij alle mensen die er nu niet meer zijn. Op deze dag worden de kerkhoven bezocht. Dit is een traditie die al eeuwenlang in stand wordt gehouden op nog vele plaatsen. Er wordt gebeden voor de overledene en er vindt een eredienst plaats in de kerk. Tijdens deze eredienst worden de overledenen van het afgelopen jaar bij naam opgenoemd. In de avond worden er door diverse instanties lichtjesavonden georganiseerd. De naam zegt het eigenlijk al een beetje, maar tijdens Lichtjesavond krijgt iedereen de kans om een kaarsje aan te steken ter nagedachtenis aan een dierbare. De begraafplaatsen en kerkhoven worden ook met allerlei lichtjes gedecoreerd. Allerzielen biedt de gelegenheid om het leven te vieren en om dierbaren die gemist worden gezamenlijk te herdenken.
Terug in de tijd
In 998 heeft abt Odilo bepaalt dat alle kloosters die met klooster Cluny (afkomstig uit het Frankische Rijk) verbonden waren op Allerzielen de overledenen op een liturgische wijze moesten herdenken. Dit hield in dat er een eredienst werd gehouden die bestond uit voorgeschreven gebeden, ceremoniën en andere handelingen die er bij hoorden. Door onder andere te bidden zouden de zielen gezuiverd worden, waardoor de overledenen zonder enige zonden de hemel konden bereiken. Allerzielen werd echter pas in de 14e eeuw algemeen in de Rooms-Katholieke kerk. De traditie werd toen overgenomen door Paus Johannes XIX.
Tradities op Allerzielen en Lichtjesavond
Voor een lange tijd was het uitdelen van zielenbroodjes aan de armen een belangrijke traditie van het allerzielenfeest. Elk broodje stond voor de verlossing van een ziel. Het uitdelen van brood was dan ook erg belangrijk voor de kerkelijke armenzorg. In het heden zijn er nog een aantal tradities die jaarlijks weer terugkomen. Wij hebben enkele belangrijke tradities hieronder voor je op een rijtje gezet.
- Missen bijwonen
- Deelnemen aan processies
- Bidden
- Het aansteken van kaarsen natuurlijk
- Kerkhofbezoeken
- De graven van dierbare versieren met bloemen (meestal witte bloemen)
Er werd gezegd dat je zogenoemde 'aflaten' kon verdienen als je deelnam aan bovengenoemde tradities. Deze aflaten werden gezien als een soort beloning voor de overledene, namens jou. Met deze aflaten zou de tijd in het vagevuur korter worden voor de overledene.
Allerzielen, Allerheiligen en Halloween: laten we inzoomen!
We kennen allemaal wel Halloween, welk elk jaar op 31 oktober wordt gevierd. Op 1 november is Allerheiligen en op 2 november Allerzielen. Drie feestdagen die draaien om het herdenken van de overledenen, maar die tóch niet hetzelfde zijn. Maar waar staan deze drie verschillende feestdagen dan voor en wat zijn de verschillen? Wij vertellen het je!
Allerheiligen valt traditioneel gezien op de avond van Halloween tot en met de volgende dag, dus vanaf 31 oktober t/m 1 november middernacht. Op deze dag worden alle heiligen (ruim honderdduizend) van de rooms-katholieke kerk gezamenlijk vereerd en herdacht. Hoewel Allerheiligen en Halloween elkaar vrijwel overlappen zit er achter beide feestdagen een ander verhaal. Halloween is namelijk een niet-christelijke traditie afkomstig van de Oude Kelten. Zij geloofden erin dat op 31 oktober alle geesten van overledenen van het afgelopen jaar weer op aarde komen door een levend lichaam te bezitten. De enge Halloweenmaskers die de kinderen tegenwoordig zo leuk en spannend vinden om te dragen om langs de deuren te gaan voor lekkere snoepjes, werden door de Oude Kelten gedragen om zichzelf te beschermen tegen de komst van kwade geesten. Hoewel Halloween steeds populairder wordt, is het geen feestdag die in alle landen gevierd wordt.
Eerder schreven we over Día de los Muertos (1 en 2 november) die ook enkele overeenkomsten heeft met bovengenoemde drie feestdagen. Dit wordt gevierd in Mexico en een aantal andere landen.
Lichtjesavond in Nederland
In Nederland wordt op 2 november op verschillende plaatsen een Lichtjesavond georganiseerd door begraafplaatsen en crematoria, kerkhoven, kerken en herdenkingsparken. Tijdens Lichtjesavond ben je omringd door kaarsjes, diverse verlichtingen en passende muziek. Nabestaanden kunnen een bloemetje neerleggen bij het graf van een dierbare. Per gemeente kun je uitzoeken waar er een Lichtjesavond plaatsvindt en wat het programma is.
Vier jij zelf ook Allerzielen en Lichtjesavond? Laat ons in de reacties weten wat jij op deze dag doet om een overleden dierbare te herdenken.
Reacties (1)