Pompoenlantaarns, griezelige versieringen en verklede kinderen die langs de deuren gaan voor snoepgoed. De laatste avond van oktober staat voor velen in het teken van Halloween. Maar wat wordt er nu eigenlijk gevierd en waar komt Halloween vandaan? En wat heeft deze dag te maken met de zielen van overleden dierbaren?
Keltische Samhain
Meer dan tweeduizend jaar geleden vierden de Kelten rond 1 november ‘Samhain’. Het is een feest waarbij de overgang van het lichte gedeelte van het jaar naar het donkere gedeelte van het jaar centraal staat. De Kelten geloofden dat de barrière tussen de wereld van de levenden en de wereld van de doden rond die tijd op zijn dunst was. Op de avond voor Samhain konden de geesten van overledenen dan ook terugkeren naar onze wereld. Naast de goede geesten kwamen er ook kwade geesten mee. Wie niet overgenomen wilde worden moest zich verkleden. Volgens de Kelten zou je dan niet opvallen tussen de geesten. De ‘goede’ geesten van overleden voorouders werden geëerd, in huis uitgenodigd en mochten mee eten.
Dia de Los Muertos en Allerheiligen
In vrijwel alle culturen en geloven wordt er op de een of andere manier wel speciale aandacht besteed aan overledenen. Zo wordt in Mexico op 1 en 2 november Diá de los Muertos (dag van de doden) gevierd. Tijdens dit feest wordt er niet gerouwd om de doden, maar wordt hun leven gevierd. Schedels en skeletten in de vorm van snoep, maskers en poppen zijn een belangrijk onderdeel van deze feestdag. Ook in de Rooms-Katholieke kerk is 1 november een belangrijke dag. Op Allerheiligen wordt er een speciale mis gehouden voor de heiligen van de kerk. In eerste instantie gebeurde dat op 13 mei, en werden alleen de heilige martelaren herdacht. Sinds het jaar 609 staat de dag dankzij Paus Bonifatius IV echter in het teken van alle heiligen. Paus Gregorius IV verplaatste de feestdag in 609 naar 1 november, want in veel kerken in Europa werd Allerheiligen al op die dag gevierd.
Zielencake op Allerzielen
De dag na Allerheiligen herdenken de rooms-katholieken alle overledenen. Tijdens de requiem (mis) op Allerzielen wordt gebeden voor de zielen die zich in het vagevuur bevinden. Voordat deze zielen toegang krijgen tot de hemel moet er boete gedaan worden voor alle (minder zware) zonden. Het bidden voor de zielen verkort de tijd die ze in het vagevuur moeten spenderen. In de Middeleeuwen bedelden de armen in Engeland op Allerzielen om zielencake (brood met krenten). In ruil daarvoor zouden ze bidden voor de zielen van overleden familieleden van de gulle gevers. Later werd dit overgenomen door kinderen die langs de deuren gingen voor voedsel en geld. In ruil daarvoor zongen ze een liedje of vertelden ze een grap.
Halloween zoals wij het nu kennen
Ierse en Schotse immigranten namen deze tradities mee toen ze naar Amerika verhuisden. Verkleden als enge monsters en langs de deuren gaan voor snoep werd steeds populairder. Rond 1920 was het zelfs erg populair geworden om streken uit te halen bij mensen die geen snoep gaven. Pas rond 1950 is het feest ontstaan zoals wij het nu kennen. De avond voor Allerheiligen (Engels: All Hallows) werd beter bekend als All Hallows’ Eve en later als Halloween. Vanuit Amerika verspreidde deze nieuwe traditie zich en werd het ook een populaire feestdag in Europa.
Inmiddels wordt Halloween ook in Nederland gevierd. Als de laatste avond van oktober de deurbel gaat, dus niet schrikken! Waarschijnlijk staat er een stel verklede kinderen voor de deur die graag een snoepje willen...
Bronnen: History, National Geographic, Druidry en BBC
Reacties (3)