Animatiefilms over verlies, rouw en de dood

Sommige animatiefilms blijven je bij, omdat ze je raken of omdat het verhaal voor jou heel herkenbaar is. Ze slepen je mee in avonturen die troost bieden, ontroeren of aanzetten tot reflectie. De afgelopen jaren verschenen er opnieuw prachtige en originele animatiefilms en short movies die rouw, verlies en de dood op een creatieve manier verkennen. Van grootse Pixar-producties tot handgetekende korte films van onafhankelijke makers. In dit artikel delen we acht bijzondere animatiefilms die het hart raken, voor jong én oud.

8 x Animatiefilms over verlies, rouw en de dood

1. Coco

In Coco (2017) neemt Pixar ons mee naar het kleurrijke Mexico, waar de Día de los Muertos (de Dag van de Doden) centraal staat. De jonge Miguel droomt ervan muzikant te worden, maar zijn familie heeft muziek al generaties lang verboden. Wanneer hij na een ruzie met zijn familie wegloopt van huis, belandt hij in het betoverende Land van de Doden, waar hij al zijn overleden familieleden leert kennen. Coco is een ode aan de kracht van herinneringen en familie. De dood is in deze animatiefilm geen eindpunt, maar een brug tussen generaties. Een liefdevolle dans tussen verleden en heden.

2. Soul

Wat betekent het om écht te leven? Die vraag stelt Pixar in de animatiefilm Soul (2020). In deze film volgen we Joe Gardner, een gepassioneerde jazzmuzikant die eindelijk de kans van zijn leven krijgt. Maar na een ongelukkige val belandt hij plots tussen leven en dood, in Het Grote Hiervoor. De plek waar zielen hun persoonlijkheid en passies krijgen voordat ze op aarde komen. Daar ontmoet hij 22, een ziel die niet begrijpt wat het leven op aarde de moeite waard maakt. Tijdens hun zoektocht ontdekt Joe dat de betekenis van leven niet schuilt in grootse prestaties, maar juist in de kleine momenten die we vaak over het hoofd zien, zoals een glimlach, een melodie of een ontmoeting. Soul is een poëtische en filosofische reis die ons herinnert aan de schoonheid van alledaagse dingen en laat zien dat loslaten niet altijd verliezen betekent.

3. If Anything Happens I Love You

De met een Oscar bekroonde korte animatiefilm If Anything Happens I Love You (2020) van Will McCormack en Michael Govier duurt slechts twaalf minuten, maar laat een diepe indruk achter. In deze aangrijpende short movie volgen we ouders die hun kind verloren bij een schietincident op een Amerikaanse school. Een tragedie die helaas maar al te vaak het nieuws haalt. Zonder één gesproken woord, maar met krachtige beelden, laat de film zien hoe rouw zich stilletjes nestelt in hun dagelijks leven. In stiltes, in herinneringen en in kleine gebaren. De schaduwen van de ouders verbeelden hun innerlijke verdriet én de aanwezigheid van hun overleden dochter, die nog altijd voelbaar is.

4. The Boy, the Mole, the Fox and the Horse

The Boy, the Mole, the Fox and the Horse (2022) is gebaseerd op het prentenboek van de Britse illustrator en auteur Charlie Mackesy. Een eenzame jongen dwaalt door de wildernis en ontmoet drie bijzondere reisgenoten: een mol, een vos en een paard. Hun reis ontvouwt zich in een reeks gesprekken en ontmoetingen met de natuur, waarin thema’s als vriendschap, kwetsbaarheid, moed, hoop en zelfacceptatie centraal staan. Het verhaal laat op een mooie manier zien dat het helemaal niet erg is om je verdrietig te voelen en dat hulp vragen juist getuigt van moed.

5. My Father’s Dragon

My Father’s Dragon (2022), een animatiefilm van de makers van The Secret of Kells en Wolfwalkers, lijkt op het eerste gezicht een avontuurlijke kinderfilm. Maar wie goed kijkt, ziet een gelaagd verhaal over verlies en veerkracht. De jonge Elmer verlaat zijn moeder om een draak te redden op een zinkend eiland. Zijn reis is een metafoor voor loslaten: het moment waarop we het vertrouwde achter ons laten en leren dat liefde en zorg voor een ander de sleutel kan zijn tot onze eigen genezing. De animatie is melancholisch, met een subtiele boodschap: dat verdriet niet alleen pijn doet, maar ons ook leert wat liefde werkelijk betekent.

6. Goodbye, Don Glees!

De Japanse animatiefilm Goodbye, Don Glees! (2022) van regisseur Atsuko Ishizuka is een tedere ode aan vriendschap. Roma, Toto en Drop, drie buitenbeentjes die zichzelf de 'Don Glees' noemen, brengen hun zomerdagen door met kleine avonturen en grootse dromen. Wanneer ze ten onrechte worden beschuldigd van het veroorzaken van een bosbrand, trekken ze het woud in om hun onschuld te bewijzen. Wat begint als een onschuldige zoektocht, verandert al snel in een reis vol onverwachte wendingen, waarin vriendschap, verlies en volwassen worden onvermijdelijk met elkaar verweven raken. Met haar kenmerkende visuele poëzie en weelderige animatie, vangt Ishizuka de angst én de schoonheid van het opgroeien en hoe het afscheid van een dierbare ook het begin kan zijn van iets nieuws: het koesteren van wat was als levend bewijs van liefde.

7. Elemental

In de film Elemental (2023) neemt Pixar ons mee naar Element City, een bruisende wereld waar vuur, water, aarde en lucht naast elkaar leven, maar zelden écht mengen. De vurige Ember worstelt met de verwachtingen van haar ouders. Wanneer ze Wade ontmoet, een waterjongen die letterlijk het tegenovergesteld van haar is, begint niet alleen een onmogelijke liefde, maar ook een reis van zelfontdekking en loslaten. Achter de levendige kleuren en humor schuilt een verhaal over afscheid nemen. Elemental gaat niet enkel over cultuurverschillen of familiebanden, maar ook over de onvermijdelijkheid van verandering en daarmee over rouw. De film laat zien dat rouw niet alleen over de dood gaat, maar ook over het afscheid van wie we ooit waren én de moed om opnieuw te beginnen. Bekijk hieronder een ontroerende scène uit de film, waarin die boodschap tot leven komt.

8. War Is Over!

De Oscarwinnende korte animatiefilm War Is Over! (2023) van Dave Mullins is op het eerste gezicht een verhaal over oorlog, maar in de kern over verlies en menselijkheid. De film, geïnspireerd op John Lennon en Yoko Ono’s vredeslied Happy Xmas (War Is Over), speelt zich af in een alternatieve werkelijkheid tijdens de Eerste Wereldoorlog. In een grimmige wereld van strijd spelen twee soldaten onbewust een schaakspel met elkaar, gescheiden door de frontlinie, verbonden door iets menselijks. Wanneer één van hen sterft, blijft de stilte zwaarder dan welk gevecht ook. Uiteindelijk wordt duidelijk dat, wie er ook wint, er in oorlog geen overwinnaars bestaan. De film is subtiel, maar geladen: het laat zien hoe hoe zelfs in de donkerste tijden rouw en compassie kunnen uitgroeien tot dragers van hoop.

De kracht van animatiefilms over verlies, rouw en de dood

Deze animatiefilms laten elk op hun eigen manier zien dat rouw niet alleen gaat over het verlies, maar ook vooral over liefde. De liefde die achterblijft, ook als iemand er niet meer is. Of het nu de kleurrijke viering is in Coco, de verstilde reflectie in Soul of de tedere gesprekken in The Boy, the Mole, the Fox and the Horse, ze delen allemaal dezelfde kern. Misschien is dat wel de kracht van animatiefilms: ze herinneren ons eraan dat afscheid nemen niet altijd het einde van liefde betekent, omdat liefde blijft voortleven in herinneringen of in een andere vorm.

Ken jij nog een mooie animatiefilm of short movie over verlies, rouw en de dood? Deel deze dan in de reacties!